Σάββατο 5 Αυγούστου 2017

Βιβλική ανάρτηση

Εν όψει της εκατοστής επετείου της Οκτωβριανής, κάθε χώρος/οργάνωση/εκδοτικός οίκος (πολλές φορές αυτά ταυτίζονται, αλλά όχι απαραίτητα) ετοιμάζουν ή βγάζουν ήδη διάφορες εκδόσεις για να τιμήσουν την επέτειο. Εδώ ισχύει το "ο καθένας ανάλογα με το μέγεθος και τις δυνατότητές του", αλλά απέχουμε πολύ ακόμα από το να φτάσουμε στο "σύμφωνα με τις ανάγκες" και τις απαιτήσεις του συγκεκριμένου καθήκοντος.

Το οποίο σημαίνει δύο πράγματα: αφενός πως πρέπει να μεγαλώσουμε, για να μπορούμε περισσότερα. Αφετέρου πως δεν πρέπει να σταματήσουμε μετά την εκατοστή επέτειο, που πρέπει να είναι απλώς έναυσμα για να βγουν ακόμα περισσότερες σχετικές εκδόσεις.

Ξεκινάμε από τα δικά μας χωράφια. Εκτός από το πολύ σημαντικό και μεστό κείμενο της διακήρυξης της κετουκε, το τμήμα για τη δουλειά στο συνδικαλισμό επιμελήθηκε μια έκδοση για τις κατακτήσεις της εργατικής τάξης στο σοσιαλισμό που γνωρίσαμε, με επίκεντρο τη Σοβιετική Ένωση.

Στα θετικά της έκδοσης συμπεριλαμβάνονται τα εξής:
-είναι επίκαιρη, αποδεικνύοντας πως ο σοσιαλισμός του εικοστού αιώνα είχε λύσει προβλήματα, όπως την ανεργία, που στον καπιταλισμό παραμένουν ακόμα και σήμερα ανεπίλυτα και οξύνονται, γιατί είναι σύμφυτα με την ύπαρξή του.
-είναι εκλαϊκευτική και προσιτή στον καθένα, θυμίζοντας αρκετά στη μορφή μια σειρά μπροσούρες που είχε επιμεληθεί το ΚΣ της ΚΝΕ με τίτλο "αλήθειες και ψέματα για το σοσιαλισμό".
-είναι πολύτιμο εργαλείο για να ανοίξουν συζητήσεις για το σήμερα και τις δυνατότητες που μένουν αναξιοποίητες.
-είναι φτηνή, συνεπώς προσιτή από κάθε άποψη.
Και ας σημειωθεί παρεμπιπτόντως πως τις προάλλες παρουσιάστηκε στο κατάμεστο δημοτικό θέατρο του Αιγάλεω, δείγμα για το ενδιαφέρον που δείχνει ο κόσμος για αυτό το θέμα και την υπεράσπιση της προσφοράς του υπαρκτού σοσιαλισμού.

Το αρνητικό κατά τη γνώμη μου είναι πως στηρίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό σε εκδόσεις και στοιχεία της μπρεζνιεφικής εποχής -όπως το συλλεκτικό βιβλιαράκι "εκατό ερωτήσεις-απαντήσεις για την ΕΣΣΔ- και τα περισσότερα στοιχεία αναφέρονται στην περίοδο μέχρι το 75', ενώ ίσως να 'ταν πιο χρήσιμο να γίνει κάτι διαφορετικό και πιο γόνιμο.

Στο πλαίσιο της επετείου, εντάσσεται η κυκλοφορία της συλλογής κειμένων του Λένιν "απ' τη μαχητική πείρα των μπολσεβίκων", που εστιάζει αρκετά και στο οργανωτικό σκέλος της εξέγερσης ή της προετοιμασίας για επαναστατική δράση, ενώ έρχεται σαν συνέχεια άλλων εκδόσεων, όπως πχ το βιβλίο "η πορεία των μπολσεβίκων προς τη νίκη".

Μια άλλη πρόσφατη έκδοση είναι το βιβλίο για την ελληνικής καταγωγής ουντάρνικα, Πάσα (ή Πάσια) Αγγελίνα (άξιο τέκνο ενός καταξιωμένου λαού), η οποία έγινε οδηγός τρακτέρ κι εκπαίδευε άλλες γυναίκες για αυτή τη θέση, σπάζοντας το φράγμα της προκατάληψης, μαζί με αυτό των παραγωγικών δεικτών. Το βιβλίο συνοδεύεται από ένα ζουμερό πρόλογο του Αναστάση Γκίκα, ενώ παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η Πάσα συμπληρώνει το βιογραφικό ερωτηματολόγιο ενός αμερικάνικου περιοδικού (που θέλει να καταγράψει την πορεία της) και διαπιστώνει πως παρά την πληθώρα ερωτήσεων και τις λεπτομέρειες που καλείται να συμπληρώσει, λείπει το πιο σημαντικό. Κι αυτό δεν είναι τα δικά της ατομικά χαρακτηριστικά, αλλά οι κοινωνικές συνθήκες που τα ανέδειξαν στην ίδια και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, σαν τη δική της.

Δεν τις παρουσιάζω αναλυτικά, γιατί θα έβγαινα εκτός θέματος, αλλά σημειώνω παρεμπιπτόντως και μερικές άλλες εκδόσεις:
-το βιβλίο για τα ηρωικά στελέχη του ΚΚΕ και της κεντρικής του επιτροπής που δεν προσκύνησαν το αστικό κράτος και βρήκαν το θάνατο αγωνιζόμενοι κι αλύγιστοι, είτε στο μέτωπο του αγώνα, είτε στις φυλακές, είτε στο εκτελεστικό απόσπασμα. Και μόνο ο τίτλος (παρμένος από την απολογία ενός μέλους της κετουκε) είναι ενδεικτικός για το (πολύ ενδιαφέρον) περιεχόμενο: δεν αναγνωρίζω κανένα νόμο, ούτε το κράτος σας...
-την επανέκδοση του έργου του Θέμου Κορνάρου για το στρατόπεδο Χαϊδαρίου (είχε προηγηθεί η αντίστοιχη επανέκδοση του βιβλίου του-χρονικού για το Μάη του 36' στη Θεσσαλονίκη).
-την έκδοση του ΣΠ Ηπείρου-Κέρκυρας-Λευκάδας της ΚΝΕ για τους ηρωικούς φαντάρους του Καλπακίου, όπου έγινε φέτος, προς τιμήν τους, και το διήμερο της οργάνωσης.

Κλείνοντας αυτή τη σύντομη παρουσίαση, ως προς μερικές, ενδεικτικές εκδόσεις του κόμματος σχετικές με την Οχτωβριανή Επανάσταση και τη σοσιαλιστική οικοδόμηση, σημειώνω μια βασική παράμετρο, που είναι κι η πιο σημαντική δυσκολία κατά τη γνώμη μου. Το κόμμα φαίνεται να δίνει -και δικαιολογημένα- βάρος στην επέτειο των δικών του εκατό χρόνων, στην ανάδειξη της ιστορίας του και της ηρωικής του διαδρομής. Συνεπώς υπάρχει μια "διάσπαση δυνάμεων" και κάποιες προτεραιότητες (γιατί προφανώς κι αποτελεί προτεραιότητα) δεν προχωρούν το ίδιο γρήγορα με τις υπόλοιπες.

Αυτή είναι καθαρά προσωπική εκτίμηση-εικασία, αλλά μπορεί να πέφτω τελείως έξω. Όπως δική μου εκτίμηση (που δε βασίζεται προφανώς σε κάποια πληροφόρηση) είναι πως ως το τέλος του 17', θα υπάρξουν και άλλες εκδόσεις, πχ ένα αφιέρωμα της ΚΟΜΕΠ ή κάποια συλλογική έκδοση, όπως αυτές που επιμελήθηκε το τμήμα ιστορίας της κετουκε για τα Δεκεμβριανά ή για τη Δικτατορία των Συνταγματαρχών. Πρόσχωμεν...

Στο επόμενο μέρος, θα δούμε αντίστοιχες εκδόσεις και ενδιαφέρουσες κυκλοφορίες από τον (πολιτικό-εκδοτικό χώρο) του ευρύτερου αριστεροχωρίου -και όχι μόνο...

10 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

"τα περισσότερα στοιχεία αναφέρονται στην περίοδο μέχρι το 75'"

Τα στοιχεία μετά το 75'-76' λόγω και της χαλάρωσης των πενταετών πλάνων σε σχέδια γενικών κατευθύνσεων της οικονομίας που πραγματοποιήθηκε λίγο πριν την καθιέρωση του νέου σοβιετικού συντάγματος του 77' δεν αποτυπώνουν πάντα την δυναμική του σοβιετικού συστήματος. Πολλοί δείκτες στην συνέχεια έμειναν σταδιακά πίσω λόγω της έκτασης της παραβίασης των σοσιαλιστικών νομοτελειών που είχαν σωρευτεί. Συνεπώς δεν είναι και τόσο χρήσιμα για το θέμα της οικοδόμησης, όσο είναι για το θέμα της αντεπανάστασης.

Πέρα από αυτό η αλήθεια είναι ότι αγνοώ μία καλή παρουσίαση στοιχείων μετά το 79' (τα στοιχεία της σοβιετικής οικονομίας μέχρι εκείνη την περίοδο μπορεί να τα βρει σε καλή παρουσίαση στην Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια που στην Ελλάδα εκδόθηκε στα τέλη του 70').

Ο.Χ.Ε.Π.

Ανώνυμος είπε...

Το βιβλίο με τα επιτεύγματα μπορεί να μην είναι από την καλύτερη εποχή για την σοσιαλιστική οικοδόμηση, αυτό όμως ίσος είναι και θετικό.
Αν ακόμα και όταν υποχωρούσαν σιγά σιγά οι κομμουνιστικές σχέσεις παραγωγής οι εργαζόμενοι είχαν όλες αυτές τις κατακτήσεις, μπορούμε να φανταστούμε πόσο καλύτερα θα ήταν τα πράγματα, αν η οικοδόμηση συνεχιζόταν δυναμικά και απαρέγκλιτα από τον στόχο της κατάργησης της αγοράς και των υπολειμμάτων της!

Για το θέμα των εκδόσεων, το βιβλίο "απ' τη μαχητική πείρα των μπολσεβίκων" είναι πραγματικά μια πολύ καλή συλλογή κειμένων, το προτείνω σε όλους!
Το ότι διασπώνται τώρα οι "δυνάμεις" ανάμεσα σε εκδώσεις για το Κόμμα και σε εκδώσεις για την επανάσταση, νομίζω δεν είναι κάποιο σοβαρό ζήτημα. Εκτός του ότι τα 2 συνδέονται, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια διάθεση να "ριχτεί" ένα από τα 2 θέματα, κάτι που όμως εξ αρχής θα ήταν δύσκολο αφού είναι τόσο κοντά το ένα με το άλλο. Επίσης είναι αξιοσημείωτο ότι όλες οι εκδώσεις είναι πολύ καλές και προσεγμένες σε μεγάλος βαθμό, όπως και ότι είναι περισσότερες από κάθε άλλη φορά.

Ιβάν Τζόνι

Παπουτσωμενος Γατος είπε...

Χθες μπηκα τυχαια στο sep.gr (μπαινω που και που για να δω νεες κυκλοφοριες) και χαρηκα στην εικονα της νεας εκδοσης.
Μου θυμισε και μενα την σειρα ''Αληθειες και Ψεμματα'' που θα επρεπε να συνεχιστει κατα την γνωμη μου.

Δεδομενου οτι η πλειοψηφια (αν οχι η ολοτητα) του εργου των κλασσικων του Μ-Λ εχει εκδοθει, θα πρεπει να δωθει το βαρος σε ιστορικου και στατιστικου τυπου εκδοσεις γυρω απο τις σοσιαλιστικες χωρες. Μεγαλο κενο υπαρχει στην ιστορια της ΕΣΣΔ μετα τον ΒΠΠ, τις συζητησεις για την οικονομια επι Χρουτσωφ, την περιοδο της στασιμοτητας, την περεστροικα κλπ.

Αντιστοιχο κενο υπαρχει και στην μελετη των ΛΔ της Αν. Ευρωπης οπως και της Ασιας και της Κουβας. Θεωρω πως πρεπει να εξεταστουν οσο το δυνατον περισσοτερα σοσιαλιστικα κρατη και οχι μονο η ΕΣΣΔ για να βγουν ασφαλη συμπερασματα για την σοσιαλιστικη οικοδομηση και τους νομους της, την δικτατορια του προλεταριατου και τις μορφες της κλπ

Σε αντιθεση με τον καπιταλισμο, στην περιπτωση του σοσιαλισμου δεν υπαρχει ετοιμη κατασταλλαγμενη θεωρια, οποτε πεφτει στις πλατες των σημερινων κομμουνιστων να την αναπτυξουν, και το λεω χωρις να υποτιμω την μεχρι τωρα προσπαθεια του κομματος.

Kατι εμμεσως σχετικο με το βιβλιο που κυκλοφορησε: Με δεδομενο οτι η ΕΣΣΔ και οι σοσιαλιστικες χωρες γενικα, μπορουν να προσφερουν ενα υψηλοτερο επιπεδο ζωης στους πολιτες τους, ακομα και εχοντας χαμηλοτερο προιον απο τις καπιταλιστικες χωρες, πιστευω οτι η αντιληψη που κυριαρχουσε στην ΕΣΣΔ ανεκαθεν οτι πρεπει να συγκρινονται οι οικονομικες της αποδοσεις με τις δυτικες χωρες, εκανε μεγαλο κακο μακροπροθεσμα.

Ανώνυμος είπε...

"Σε αντιθεση με τον καπιταλισμο, στην περιπτωση του σοσιαλισμου δεν υπαρχει ετοιμη κατασταλλαγμενη θεωρια"

Το αντιθετο μαλλον ισχύει. Ο σοσιαλισμος εχει και ξεκαθαρες πρακτικές και σαφείς νομους ωστε να εδραιωθεί και να λειτουργησει ως συστημα(κοινωνικοποίηση μεσων παραγωγής, κεντρικη οικονομία κτλ). Την ιδια στιγμη ο καπιταλισμος σε καθε χωρα εχει μικρες ή μεγαλες αποκλεισεις στον τροπο λειτουργιας και αλληλεπίδρασης με το κρατος. Σε θεωρητικο επιπεδο, δεν εχει "κλασσικους " ή μια "βίβλο" που μεσω αυτων θα κατευθύνει και θα εμπνεύσει ατομικα και μαζικα τον κοσμο. Ενας μελισσοκόμος που βγαζει πολυ καλο προϊόν και αποφασισει να πουλησει απο online καταστημα το εκλεκτό μελι του, περνωντας και 2 βοηθούς στη δούλεψή του, εχει γινει επιχειρειματιας και "κεφαλαιο" χωρις να εχει ανοιξει βιβλιο απο ανταμ σμιθ ή φριντμαν. Αυτο εχει το πλεονεκτημα και στο να μην καταναλωνεται φαια ουσια σε διασταση αποψεων και δρασης, οταν μονο το κερδος ειναι το ζητουμενο και αυτο που κρινει τα παντα. Δεν εχει αντίστοιχους μαοικους, σταλινικους, αριστεριστες ή αρχειομαρξιστες ο καπιταλισμός, ουτε άπαντα και θεωρια, παρα μονο πωληση κερδοφορία και αυτο ειναι το σημειο που του δινει πλεονέκτημα στο πως τον αντιλαμβανονται οι ανθρωποι καθε ταξης. Αντίθετα, επιδοξος μαρξιστής χωρις να έχει αφιερωσει χρονια ολοκληρα στη μελέτη των κλασσικων και των σοσιαλιστικων εγχειριδιων, με σαφη τοποθετηση σε " ρευματα" δεν νοείται.

ΓΚ

Παπουτσωμενος Γατος είπε...

@ΓΚ

Μιλαω για τις θεωριες και τους νομους που εχουν διατυπωσει οι μαρξιστες πανω στον καπιταλισμο και τον σοσιαλισμο, οχι στο πως βλεπει τον καπιταλισμο ο μεσος επιχειρηματιας.

Δεν υπαρχει αντιστοιχο Das Kapital για τον σοσιαλισμο. Θεματα οπως η λειτουργια του νομου της αξιας στο σοσιαλισμο, ο ρολος των ιδιωτικων επενδυσεων, της αγορας, ο ρολος των υλικων κινητρων και αλλα πολλα, δεν εχουν ξεκαθαριστει σε θεωρητικο επιπεδο.

Σιγουρα η κοινωνικοποιηση των ΜΠ και η σχεδιοποιημενη οικονομια ειναι απαραιτητες προυποθεσεις, αλλα στην πραξη το θεμα της διαχειρισης μιας σοσιαλιστικης οικονομιας καθε αλλο παρα εξαντλειται εκει.

Ανώνυμος είπε...

Ο γνωστος ατσαλινος κυριος καθηγητης απο την Κυπρο, που εχει κυρηξει τον ανενδοτο τουτιερικο εναντιον του ΚΚΕ, αναφερθηκε απαξιωτικα στην τροπολογια που κατεθεσε το κομμα για την βλαπτικη μεταβολη των ορων εργασιας, σε περιπτωση που ο εργοδοτης δεν καταβαλλει τους μισθους εντος ευλογου χρονικου οριου – και την εκανε την αναφορα μεταχειριζομενος ειρωνικες φρασεις του τυπου"ας ασχοληθουμε τωρα με τις τροπολογιες κατα της ταξικης εκμεταλλευσης".Εγω απλως να του υπενθυμισω πως το ΚΚΕ ειχε καταθεσει παλιοτερα προταση νομου για καταργηση μνημονιων, αλλα δεν θυμαμαι αναλογου υφους σχολια απ τον συγκεκριμενο κυριο.


Προλεκαλτ

Ανώνυμος είπε...

@ Παπουτσωμενος Γατος
"Kατι εμμεσως σχετικο με το βιβλιο που κυκλοφορησε: Με δεδομενο οτι η ΕΣΣΔ και οι σοσιαλιστικες χωρες γενικα, μπορουν να προσφερουν ενα υψηλοτερο επιπεδο ζωης στους πολιτες τους, ακομα και εχοντας χαμηλοτερο προιον απο τις καπιταλιστικες χωρες, πιστευω οτι η αντιληψη που κυριαρχουσε στην ΕΣΣΔ ανεκαθεν οτι πρεπει να συγκρινονται οι οικονομικες της αποδοσεις με τις δυτικες χωρες, εκανε μεγαλο κακο μακροπροθεσμα."

Εδώ διαφωνώ, φυσικά και θα πρέπει να συγκρίνονται και μάλιστα τα κατά κεφαλήν νούμερα, όπως και συνέβαινε. Αυτή τη σύγκριση την έκαναν και χωρίς φόβο όσο τηρούνταν οι βασικές αρχές του σοσιαλισμού.

ΓΜ

Παπουτσωμενος Γατος είπε...

@ΓΜ

''Εδώ διαφωνώ, φυσικά και θα πρέπει να συγκρίνονται και μάλιστα τα κατά κεφαλήν νούμερα, όπως και συνέβαινε. Αυτή τη σύγκριση την έκαναν και χωρίς φόβο όσο τηρούνταν οι βασικές αρχές του σοσιαλισμού.''

Η συγκριση εχει νοημα ως προς τους ρυθμους αναπτυξης, οχι σε απολυτα νουμερα, γιατι η ΕΣΣΔ ξεκινησε απο πολυ χαμηλοτερη βαση απο τις ιμπεριαλιστικες χωρες.

Επισης, το κ.κ. εισοδημα εχει αλλο νοημα σε μια σοσιαλιστικη κοινωνια με μικρες ανισοτητες, αλλο στις καπιταλιστικες χωρες που οι ανισοτητες ειναι πολυ μεγαλες.

Η ΕΣΣΔ ηδη μετα τον ΒΠΠ ειχε εξασφαλισει α) την υπαρξη της σαν κρατος λογω του πυρηνικου και συμβατικου οπλοστασιου της
β) την ευημερια των κατοικων της

Δεν υπηρχε αντικειμενικα λογος για πιεση οπως τις δεκαετιες του '20 και του '30, οπου η απειλη μιας εισβολης ηταν αμεση και η εκβιομηχανιση ηταν θεμα ζωης ή θανατου.

Θεωρω οτι αυτη η ματαιοδοξια οτι πρεπει να φτασει το σοβιετικο ΑΕΠ εκεινο των ΗΠΑ, λες και η ταξικη παλη ειναι θεμα ΑΕΠ, εδωσε χωρο σε φιλελευθερες αποψεις και πολιτικες.

Παπουτσωμενος Γατος είπε...

@ΓΜ

(συνεχεια)

Η σοβιετικη ηγεσια επρεπε να θεσει πολιτικους στοχους, κυριως

α) το ξεκαθαρισμα του κομματος απο την σαρα και την μαρα που ειχε μαζευτει

β) το ανεβασμα του πολιτικου επιπεδου του λαου ωστε να μην μενει παρατηρητης

Εν τελει, τους σοβιετικους τους εκαψε οτι αφησαν τον καθε τυχοδιωκτη να μπει στο κομμα, οχι γιατι οι ρυθμοι αναπτυξης ηταν πχ 5% αντι για 10%.

Ανώνυμος είπε...

"Η συγκριση εχει νοημα ως προς τους ρυθμους αναπτυξης, οχι σε απολυτα νουμερα, γιατι η ΕΣΣΔ ξεκινησε απο πολυ χαμηλοτερη βαση απο τις ιμπεριαλιστικες χωρες."

Έχει νόημα και σε απόλυτους αριθμούς, ακριβώς για να γίνεται αντιληπτή η σχετική καθυστέρηση της ΕΣΣΔ ακόμα και τη δεκαετία του 30.

"Επισης, το κ.κ. εισοδημα εχει αλλο νοημα σε μια σοσιαλιστικη κοινωνια με μικρες ανισοτητες, αλλο στις καπιταλιστικες χωρες που οι ανισοτητες ειναι πολυ μεγαλες."

Γι' αυτά μπορείς να κάνεις διορθώσεις στα στοιχεία αλλά η ουσία ότι ο σοσιαλισμός θα κερδίσει τον καπιταλισμό αυξάνοντας την παραγωγικότητα της εργασίας παραμένει.

"Θεωρω οτι αυτη η ματαιοδοξια οτι πρεπει να φτασει το σοβιετικο ΑΕΠ εκεινο των ΗΠΑ, λες και η ταξικη παλη ειναι θεμα ΑΕΠ, εδωσε χωρο σε φιλελευθερες αποψεις και πολιτικες"

Οι φιλελεύθερες απόψεις και πολιτικές ήταν εκείνες που απέτρεψαν το σοβιετικό ΑΕΠ να φτάσει το αμερικανικό. Αν δεις την εποχή εκείνη, θα δεις ότι οι "μεταρρυθμιστές" ήταν πάντα οι πιο συντηρητικοί στις εκτιμήσεις τους για την εφικτή ανάπτυξη.


ΓΜ